In het decembernummer van de Aannemer verscheen een artikel over het Active House project van Bouwbedrijf GJ van der Hulst uit Lisse. Zij bewijzen met het project Hooghkamer dat je als mkb-bedrijf met 25 man op de loonlijst grote stappen vooruit kunt zetten.
Praat twee uur met Yvonne van der Hulst en de conclusie is meer dan duidelijk: hier spreekt iemand die leiding geeft aan een bouwbedrijf dat vooruit wil. Hooghkamer in Voorhout is een project waar deze aannemer en ontwikkelaar alles opnieuw tegen het licht houdt: energieconcept, gebouwschil, werkvoorbereiding, planning, marketing, duurzame inzetbaarheid van medewerkers – over elk thema is nagedacht.
Een ambitieuze mkb’er kortom. Van der Hulst verklaart: “Zoals alle bedrijven hebben ook wij last gehad van de crisis. Dan ga je nadenken: hoe gaan we in de toekomst bouwen? Welke kant gaan we op? Ik las een aantal jaar geleden veel over passief bouwen, maar daar had ik zo mijn bedenkingen bij. Dat kwam op mij over alsof je een thermosfles gaat bouwen. Ik bespeurde te weinig aandacht voor ventilatie en klimaat in de woning. Toen ik een klein artikeltje las over de Active House-principes, sprak dat mij veel meer aan.”
Kennispartner
Een ander artikel dat zij onder ogen kreeg, was een verhaal over het toen nieuwe project Kennispartner van SBRCURnet en het O&O-fonds. Kort gezegd: een bouwer met concrete ambities kan zich melden bij deze organisatie en wordt na akkoord ondersteund met kennis, vanuit de overtuiging dat deze koplopers de bouw verder brengen. “Ik heb de stoute schoenen aangetrokken en ze uitgelegd wat ik allemaal wilde.” SBRCURnet gaf ondersteuning door contacten te leggen met diverse specialisten. Van der Hulst wilde bouwen volgens Active House-principes; Kitty Huijbers van Nieman Raadgevende Ingenieurs rekende gaandeweg het proces diverse varianten voor de woningen door. Duurzame materialisatie? Jean Frantzen van DGMR schoof aan tafel voor een aantal werksessies over dit thema. Lean werken en plannen? Joris Belt van Craft Lean Management trainde de organisatie op dit onderdeel.
“Wij zijn een relatief klein bedrijf – we hebben bijvoorbeeld geen groot middenkader – en daarom gaan beslissingen niet over veel schijven. Dit heft als voordeel dat als je iets wilt veranderen binnen je bedrijf, je dit bespreekt met je medewerkers, indien nodig zorgt voor instructie in de vorm van bijvoorbeeld een cursus en vervolgens overgaat tot uitvoering van het idee. Alles staat of valt met het feit of het technisch goed uitvoerbaar is en of je medewerkers achter de innovatie staan. Dit gaat niet over een nacht ijs, maar je wilt vooruit en je wilt je onderscheiden. Nu staat de bouw er om bekend conservatief te zijn en ik begrijp dat ook wel. Als hoofdaannemer ben je verantwoordelijk voor alles. Bij nieuwe producten wil je daarom eerst de ‘kinderziektes’ afwachten. En natuurlijk ben je continu bezig met wat iets kost. Maar de vraag is: wil je voorop, in het midden of achter de fanfare lopen? Waar zet je de punten op de horizon en hoe bereik je die? Het jaar 2020 is zo’n stip op de horizon voor veel aannemers: dan wordt er wat van je verwacht op het gebied van energiezuinig bouwen. Ik zet die stappen liever nu al.”
Een concreet voorbeeld hiervan is luchtdicht bouwen, wat bijdraagt aan een goede gebouwschil: “We hebben bij een ander project nog geen extra aandacht besteed aan luchtdicht bouwen en daar toch al een blowerdoortest gedaan, om te zien hoe we het nu eigenlijk deden. Bij dit project hebben we wél extra aandacht besteed aan luchtdicht bouwen. Een cursus gedaan, allerlei materialen getest op de bouw. Het is dan ook heel mooi om te zien dat iedereen echt benieuwd is naar het resultaat van de blowerdoortest. Het zingt rond op zo’n dag: zijn we geslaagd?”
Van der Hulst wil op de hoogte blijven van alle nieuwe ontwikkelingen, zodat het bedrijf zelf de regie heeft en de juiste keuzes kan maken. “Een leverancier praat toch vaak in zijn eigen straatje. Dat bedoel ik niet negatief, maar het gaat richting een oplossing die die persoon kent.
Dertig woningen
Van der Hulst bouwt dertig woningen in de wijk Hooghkamer. Een gemengd wijkje met twee rijen levensloopbestendige woningen, een rij gezinswoningen, drie-onder-een-kappers, een vrijstaande woning en een aantal twee-onder-een-kappers. De twee-onder-een-kappers worden helemaal gebouwd volgens de Active House-visie, maar ook bij de andere woningen zijn veel van de principes toegepast. Veel aandacht voor daglicht, comfort en ventilatie en een eenvoudige installatie. Bij de ‘echte’ Active House-woningen – nu in aanbouw en op te leveren in februari en mei 2016 – is de bouwer een stap verder gegaan door meer pv op het dak te leggen, screens voor zonwering aan te brengen op de achtergevel en een extra daglichtspot in het trapgat te plaatsen voor nog meer daglichttoetreding.