De lente is begonnen. Eindelijk. Gisteren liep ik buiten een rondje in mijn middagpauze, en de wind was nog guur, maar je kon aan de kleur van het licht en de groene knoppen zien dat het lente werd. Het duurde nog tot het eind van de middag voordat je ook werkelijk de belofte van hogere temperaturen voelde in de zon. Maar toen ik aan het eind van de werkdag thuis kwam, was het 31 graden binnen! Het gevolg van zonbewust ontwerpen in combinatie met goed isoleren. Veel te warm natuurlijk, maar ik had tot op heden mijn zonwering nog niet gebruikt omdat de afgelopen maanden een beetje zonnewarmte wel welkom was.
Gelukkig heb ik heel veel ventilatiemogelijkheden, de eerste reden waarom mijn woning gezond is. Ik begon met het openzetten van de ventilatieroosters van al mijn ramen, inclusief Velux dakramen. Een aantal roosters stond al open omdat ik ventileer via natuurlijke toevoer en mechanische afvoer (systeem C, gekoppeld aan een warmtepomp van DUCO om de warmte uit mijn ventilatielucht terug te winnen), maar nu wilde ik ook koelen.
Al gauw daalde de temperatuur naar 26 graden, maar omdat de zon nog vol op mijn ramen stond, bleef het wat warm. De volgende stap was daarom de buitenzonwering laten zakken en een dakraam open zetten, tot ik de temperatuur aangenaam vond op 22 graden. Nu moet u weten dat ik in mijn woning het CO2-gehalte monitor. Ik vind dat interessant om te weten en wil zo tevens de binnenluchtkwaliteit in de gaten houden. Toen ik thuis kwam gaf de meter zo’n 630 ppm CO2 aan.
Uitstekende kwaliteit met andere woorden. En toch, toen ik de extra ventilatieroosters open zette veranderde de kwaliteit van de lucht. De lucht werd levendiger, frisser, energieker. Het is moeilijk uit te leggen, maar het was bijna vergelijkbaar met weer kunnen ademen door je neus na een neusverkoudheid. De lente drong mijn woning binnen. Heerlijk was dat.
De tweede reden is daglicht. Ik heb veel daglicht in mijn woning. Ochtendlicht in de slaapkamers, avondlicht in de keuken en woonkamer. Ik heb nauwelijks kunstlicht nodig, en het lichtklimaat binnen volgt het het tijdstip van de dag en de seizoenen buiten. Daglicht is niet alleen heel mooi licht, het is ook erg gezond en cruciaal voor je hormoonhuishouding, met daaraan gekoppeld zaken als kwaliteit van slapen, spijsvertering, genezingsprocessen, stemming, concentratie, de lijst is eindeloos.
Maar ‘s avonds en ‘s nachts heb je geen daglicht. Dan ben je aangewezen op kunstlicht. In mijn woning zijn alle armaturen voorzien van LED-verlichting. Nu is er nogal wat verschil in de kwaliteit LED-verlichting die te krijgen is. Vroeger had led verlichting een blauw-wit schijnsel. Goedkope LED-lampen hebben dat nog steeds. Prima als je in een garage werkt, maar het is funest voor sfeer in huis, en al helemaal af te raden als je wil gaan slapen. Licht met deze kleur laat je melatonine of slaaphormoon binnen enkele seconden helemaal verdwijnen. Daarom is het ook geen goed idee om vlak voor het slapen nog met je telefoon te spelen.
De LED-verlichting in mijn huis heeft een CRI (color rendering index) van 90-100%, dat wil zeggen dat deze de kleurechtheid van daglicht (100%) heel dicht nadert. Daarnaast wordt het licht warmer naarmate het gedimd wordt, net als een ouderwetse gloeilamp of de ondergaande zon. Via mijn domotica van BeNext kan ik verschillende scenes activeren. Ik heb een knop voor de ochtend (in de winter, nu niet meer nodig omdat het ‘s morgens inmiddels licht genoeg is) waarbij het licht in de keuken op 100% gaat om me wakker te maken, knoppen voor koken, avond, of naar bed gaan. Allemaal met verschillende intensiteiten, afhankelijk van mijn behoefte aan sfeer of tijdstip van de dag – wakker worden of juist voorbereiden voor de nacht. Ik heb in mijn badkamer zelfs, naast de vrij felle spiegellamp, een gekleurde led-lamp opgehangen die oranjerood licht geeft voor als ik naar bed ga, zodat ik niet klaarwakker mijn bed instap na het tandenpoetsen. Om dezelfde reden gaat het licht in het toilet maar op 10% aan ‘s nachts om me niet wakker te maken. Bewust omgaan met kunstlicht is de derde reden.
De vierde reden is tapijt. In de slaapkamers en op de trap/overloop in mijn keuken heb ik Desso Airmaster tapijt liggen. Dit tapijt bindt fijnstof en houdt dit vast totdat ik het opzuig. Het maakt zo effectief mijn binnenlucht schoner en stofvrijer. Daarnaast is het akoestisch dempend, waardoor het stiller is en minder snel galm optreedt in de slaapkamers. En het is lekker warm en zacht onder mijn blote voeten.
De vijfde reden tot slot is stralingsverwarming. Afgelopen winter verwarmde ik mijn woning met lage temperatuur vloerverwarming en wandverwarming in de keuken en badkamer, en plafondverwarming in de slaapkamers en woonkamer. Hiervoor gebruik ikBioClina capillaire verwarming. Los van het feit dat stralingsverwarming energie-efficiënt is, is het een heel aangename vorm van warmte, zonder luchtwervelingen, dwarrelend stof of droge lucht klachten.
Ik kan zo nog vijf redenen omschrijven waarom mijn woning gezond is. Zo heb ik leemstuc, een vochtregulerende constructie, CO2 gestuurde ventilatie in alle vertrekken, veel planten in en om het huis (work in progress) en kook ik op inductie. En waarschijnlijk nog wel meer redenen als ik er even over nadenk. Ik heb een Active House, en een gezond woonklimaat was de basis voor het ontwerp van mijn woning. Het is fijn te merken dat alles functioneert zoals ontworpen. Helemaal nu de lente niet alleen buiten, maar nu ook binnen is begonnen!
Bas Hasselaar is werkzaam als Adviseur Bouwfysica & Duurzaamheid bij DGMR en te bereiken op bha@dgmr.nl.
