Vanmorgen was ik op mijn kavel om de cellenbetonblokken van H+H voor de bouw van mijn woning in ontvangst te nemen. Omdat het om 25 pallets ging, en er niet zo heel veel ruimte beschikbaar is naast de weg, werd mij gevraagd om even aan te wijzen waar de boel gelost kon worden. De aannemer had een pompwagentje geregeld, zodat we alvast het een en ander konden verdelen over mijn begane grond vloer. Aangezien één pallet 1100 kg weegt, was het nodig om met twee man aan dat pompwagentje te trekken, in je eentje kreeg je hem nauwelijks van zijn plaats.
Op ongeveer 2/3e van de vracht kwam iemand van de firma Bekaert langs. Hij kwam Murfor Compact langsbrengen – wapening voor in mijn muren – en omdat mijn woning de eerste woning in Nederland is die hiermee wordt gebouwd, moest ik toch even een praatje met hem maken. De aannemer moest het dus even zonder mijn geduw en getrek doen, en maakte de opmerking ‘dat is de opdrachtgever hè, dat is zijn werk: met mensen praten.’ In eerst instantie voelde ik me even op mijn nummer gezet, maar al gauw realiseerde ik me dat dat helemaal niet nodig was. Hij had namelijk gelijk.
Als de initiatiefnemer en ontwerper van mijn Active House ben ik verantwoordelijk voor alle keuzes die gemaakt worden bij het ontwerp- en bouwproces. En aangezien er nogal wat innovaties en niet standaard oplossingen worden toegepast in mijn woning, is het belangrijk om goed op de hoogte te zijn van wat er gebeurt en waarom. En dan helpt het niet om strikt zakelijk met verschillende partijen om te gaan. De afgelopen jaren heb ik steeds weer geleerd dat het uiteindelijk draait om contact met mensen. Die mensen staan vervolgens weer voor producten of processen, maar in beginsel heb je contact met mensen. En als dat contact onpersoonlijk, stroef of zelfs negatief verloopt, dan heeft dat direct een negatieve invloed op je proces en kwaliteit van werken. Mijn babbeltje van een paar minuten is daarom niet een ontwijken van werkzaamheden, maar een soepel smeren van onderlinge betrekkingen waardoor alle partijen een beter gevoel aan de werkzaamheden overhouden.
Om even een bruggetjes te slaan naar een ander onderwerp: dat goede communicatie een soepele werking stimuleert geldt natuurlijk op meerdere vlakken. In mijn woning wordt een BeNext domoticasysteem aangelegd, dat noodzakelijk zal zijn voor het energieneutraal functioneren daarvan. Domotica wordt meestal geassocieerd met foefjes als je gordijnen dicht kunnen doen met je telefoon, of op je telefoon kunnen zien wie er aanbelt bij de voordeur. Het kan echter veel verder gaan dan dat.
In mijn woning zal de belangrijkste functie van het domoticasysteem het monitoren en aansturen van verschillende energiegerelateerde processen zijn. Alle installaties die een functie hebben in de klimaatbeheersing – PV, ventilatie, warmtepomp, opslagvat, lage-temperatuurverwarming, ramen, zonwering – zullen worden gemonitord. Afhankelijk van de weersomstandigheden, temperatuur, gebruik van de woning etc., zal het domoticasysteem de keuze maken om bijvoorbeeld de warmtepomp aan te schakelen en het voorraadvat op temperatuur te brengen, of juist om de warmtepomp uit te laten en de woning alleen uit de warmwatervoorraad te verwarmen zonder er extra energie in te stoppen. Zonwering kan worden dicht gedaan om oververhitting tegen te gaan, of juist open gelaten worden omdat de zon, hoewel fel, een welkome bron van gratis verwarming is in de winter. En zo zijn er vele scenario’s te bedenken waarin de domotica energiestromen dan eens op de ene, dan weer op de andere manier inzet.
Domotica is op dat moment niet slechts een middel om mij gemakkelijker of comfortabeler in mijn woning te laten wonen. Het is een cruciaal onderdeel in het energieneutraal functioneren van mijn woning. In een eerder blog ging ik tekeer tegen de aangekondigde BENG-eisen. In mijn ogen is het doel van de BENG-eisen een goede: de gebouwde omgeving is verantwoordelijk voor een groot deel van de totale CO2 uitstoot, en energiebesparing is nodig. Het middel waarop ze dat willen bereiken vind ik echter achterhaald. Het is gebaseerd op de trias energetica, waarin je begint met zoveel mogelijk besparen van energie, voordat je kijkt naar alternatieven zoals eigen opwekking. De trias energetica echter is bijna 40 jaar oud inmiddels, en de techniek heeft in die 40 jaar niet stil gestaan.
Het is tegenwoordig echt niet meer nodig om te gaan beknibbelen op gezondheid en comfort (daglicht, ventilatie) om de gebouwgebonden energiebehoefte terug te dringen, op het moment dat deze energie duurzaam en kostenefficiënt op/in de eigen woning op te wekken is. Mijn woning zal niet voldoen aan de statisch berekende eerste BENG-eis. Maar ik ben ervan overtuigd dat met behulp van mijn domoticasysteem mijn woning dynamisch kan reageren op de klimatologische omstandigheden en energieneutraal kan functioneren. En om te bewijzen dat dit zo is, zal ik gaan monitoren en hierover publiceren. Ik houd u op de hoogte.
Bas Hasselaar is projectmanager bij SBRCURnet en is momenteel bezig met de realisatie van een eigen Active House in Den Haag.
